خلاقيت يعني مواجهه با يک وضعيت، مسئله، مشکل يا چالش به شيوهاي جديد. کساني که از تفکر خلاق استفاده ميکنند، از محدوديتهايي که استانداردهاي روتين برايشان ايجاد کرده، عبور ميکنند و به دنبال راهحلهاي تازه و نو ميروند.
پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان، رئيستان از شما انتظار دارد که توانايي بالايي براي مشارکت در کار گروهي داشته باشيد، اما دقيقا چه مهارتهاي زيربنايي براي موفقيت در جريان و فرايند يک کار گروهي نياز است؟ ما در اين مقاله به برخي از اين مهارتها که توانايي هر فرد را بهعنوان يک عضو کار تيمي ميتواند بالا ببرد، اشاره ميکنيم.
شنونده فعال: فراموش نکنيد که شما در هر لحظه از حواس پنجگانه خود استفاده ميکنيد، اما منظور ما در اين قسمت استفاده آگاهانه از اين حواس است. تکنيک شنوندگي فعال ترکيبي از گوش دادن آگاهانه و نشان دادن توجه به کمک زبان بدن به فرد گوينده است. استفاده از اين مهارت سبب بالا رفتن اعتماد بين اعضا ميشود و سطح تمرکز آنها را روي موضوعات خاص افزايش ميدهد. براي تقويت اين مهارت بايد روي حرفهاي فرد مقابل خود تمرکز کنيد. حتي ميتوانيد از بازخوردهاي کلامي نظير ميفهمم، ميدانم و حتما، براي نشان دادن توجهتان به طرف مقابل استفاده کنيد.
همکاري: امروزه توانايي همکاري ميتواند سطح کارکرد سازنده افراد را در گروه افزايش دهد. البته همکاري نيازمند داشتن روح مشارکت و احترام دوجانبه اعضا به يکديگر خواهد بود.
نکاتي که شما را به سوي همکاري موفق سوق خواهند داد، عبارتاند از: شرح آشکار و شفاف مسئوليت و توافق بر سر نقش هر فرد در جريان همکاري، ارتباط پذيرا و صريح با همتيميها براي درميان گذاشتن اطلاعات ضروري براي موفقيت کار، مشخص کردن موانع پيشرفت کار و مشارکت با همکارانتان براي فرايند حل مسئله، قرار دادن اهداف تيمي در جايگاه بالاتر از رضايت شخصي و آمادگي براي عذرخواهي هنگام ارتکاب اشتباه و بخشيدن ديگران هنگامي که از شما معذرتخواهي ميکنند.
تفکر خلاق: خلاقيت يعني مواجهه با يک وضعيت، مسئله، مشکل يا چالش به شيوهاي جديد. کساني که از تفکر خلاق استفاده ميکنند، از محدوديتهايي که استانداردهاي روتين برايشان ايجاد کرده، عبور ميکنند و به دنبال راهحلهاي تازه و نو ميروند. بهعنوان مثال براي افزايش خلاقيت در محيط کار ميتوان جلسات گروهي توفان ذهن را راه انداخت تا تکتک اعضا شروع به ايدهپردازي در مورد چالش يا موضوعي خاص کنند. اين ايدهپردازيها شما را بهعنوان عضوي از تيم به سوي انتخاب راه و روشي خلاقانه سوق ميدهد و سبب تاثيرگذاري بيشتر کار تيمي در کنار جلوگيري از صرف انرژي بيهوده ميشود.
تفکر انتقادي: جالب است بدانيد که تفکر انتقادي يکي از مهمترين مهارتهاي يک فرد در فرايند کار تيمي از ديدگاه مديران شرکت ارزيابي ميشود. تفکر انتقادي به ارزيابي اطلاعات، دادهها، پديدههاي قابل مشاهده و يافتههاي تحقيقاتي گفته ميشود. فردي که از مهارت تفکر انتقادي برخوردار است، ميتواند با در نظر گرفتن تمام اطلاعات موجود، منطقيترين نتيجهگيري را براي فرايند حل مسئله داشته باشد. جمعآوري اطلاعات يک بخش عمده از وظايف کار تيمي را به خود اختصاص ميدهد. بنابراين ميتوانيد اهميت مهارت تفکر انتقادي را در فرايند صرفهجويي و انرژي بهخوبي ببينيد.
توانايي ارتباط بين فردي: اين توانايي شامل مهارت ارتباطي شما با ديگران و تعامل با آنهاست. بهخوبي ميتوانيد از اين تعريف، اهميت اين مهارت را در روند پويايي گروه ببينيد. پس اصلا جاي تعجب نيست که مديران شرکت شما و مهارتهاي بين فرديتان را زير ذرهبين بگيرند. البته فراموش نکنيم که همه ما سطح مشخصي از اين مهارتها را به صورت طبيعي در زندگي روزمره مورد استفاده قرار ميدهيم، اما استفاده هدفمند از آنها - مثلا در جريان کار تيمي - ميتواند تاثيرگذاري بسيار زيادي روي موقعيت شغلي ما بگذارد.
تفکر منطقي: تفکر منطقي قدرتمند به همراه مهارت بيان استدلال در اعضاي تيم، هميشه سبب راحتي خيال رئيس آن تيم ميشود، زيرا به اين ترتيب مطمئن ميشود که تصميمهاي شما بر پايه اطلاعات حقيقي قرار دارد و از روي احساسات و واکنشهاي هيجاني گرفته نشده است. افرادي که از تفکر منطقي بهرهمند هستند، پديدهها را مورد مشاهده و تحليل قرار ميدهند و رفتار، واکنش و تصميمگيري خود را بر پايه نتايج استدلالهايشان قرار ميدهند.
مهارتهاي انگيزشي: آيا ميتوانيد به ديگران انگيزه بدهيد؟ اگر جواب شما مثبت است، پس بايد بدانيد که در هر گروه و تيمي جايگاه ويژهاي براي شما در نظر گرفته خواهد شد. مهارتهاي انگيزشي در محيط کار بهعنوان رفتار يا استراتژي ارزيابي ميشود. ايجاد انگيزه در ديگران به معناي انرژي دادن به آنها براي انجام هدفي خاص است، البته منظور ما از هدفي خاص همان نتيجه نهايي و کارکرد تيمي بالاي فرد است. پس هر تيم با توجه به مشکلات و چالشهايي که با آن روبهرو ميشود، نياز دارد تا افراد با مهارتهاي انگيزشي بالا در آن حضور داشته باشند.
توانايي انجام چند وظيفه خاص بهطور همزمان: امروزه در محيط کار از شما انتظار ميرود که توانايي مديريت و انجام چند کار و وظيفه را با هم داشته باشيد. عملکرد چند وظيفهاي را ميتوان اينگونه توصيف کرد؛ کار کردن روي چند فعاليت و داشتن توجه مشخص و منظم نسبت به هر کار. اما خطري که عملکرد چند وظيفهاي ممکن است به همراه داشته باشد، کاهش سطح عمکرد مثبت فرد است که وقتي با چند جنبه مواجه ميشود، کاهش مييابد.
مهارتهاي غيرکلامي: نکته جالب در مورد حرکات غيرکلامي يا همان زبان بدن اين است که در يک ارتباط، 55 درصد از پيام واقعي شما را به طرف مقابل انتقال ميدهد. بنابراين استفاده مناسب از تکنيکهاي زبان بدن ميتواند در ارتباط ميان اعضاي يک تيم اهميت بالايي داشته باشد. براي مثال زماني که در جلسه قرار داريد و يکي از اعضاي گروه مشغول ارائه پيشنهادهايي در مورد فرايند کار ارائه ميدهد، بهتر است شما از زبان بدن بسته استفاده نکنيد تا او احساس راحتي کند.
حل مسئله: و درنهايت مهارت حل مسئله که به نوعي آن را ميتوانيم بهعنوان مهمترين مهارت در کار تيمي ارزيابي کنيم.
براي تقويت مهارت حل مسئله بهتر است از دستورالعمل زير پيروي کنيد:
عوامل و دلايل رويداد مشکل و چالش را بهدقت مورد بررسي و تحليل قرار دهيد.
مجموعهاي از راهحلهاي مشکل که شما را به هدفتان نزديکتر ميکند، آماده کنيد.
بهترين راهحل را با دقت ارزيابي کنيد و برنامه مشخصي را براي حل مشکل طراحي کنيد.
و درنهايت راهحل خود را مورد ارزيابي قرار دهيد.