برخی خوراکیها و افزودنیها از منوسدیم گلوتامات(MSG) گرفته تا شکر، حتی در دوزهای کوچک نیز قاتل مغز هستند و هوشیاری، حافظه، خلقوخوی و سیستم عصبیمان را در درازمدت نابود میکنند.
پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان: همه ما چیزهایی درباره فواید غذاهای «هوشمند» که میتوانند قدرت مغز را با افزایش هوشیاری، حافظه و... تقویت کنند، شنیدهایم. درحالیکه اغلب ما سعی میکنیم با خوردن غذاهای خوب، سلامت جسمی و روان خود را تضمین کنیم، ما خیلی وقتها اجزای کوچکی را در رژیم غذاییمان نادیده میگیریم که بهراحتی میتوانند بر سلولهای مغزی اثر منفی داشته باشند. این خوراکیها و افزودنیها از منوسدیم گلوتامات (MSG) گرفته تا شکر، حتی در دوزهای کوچک نیز قاتل مغز هستند و هوشیاری، حافظه، خلقوخوی و سیستم عصبیمان را در درازمدت نابود میکنند.
1. کافئین
بسیاری از ما برای اینکه بتوانیم روزمان را شروع کنیم و تا آخر شب سر پا بمانیم، به چند فنجان چای یا قهوه وابستهایم که اگر بهموقع به دادمان نرسد، احساس میکنیم که چیزی را گم کردهایم و آرام و قرار نداریم. در بسیاری از موارد کافئین بهعنوان یکی از محرکهای مغزی شناخته میشود، اما برخی از پزشکان معتقدند که مصرف مداوم کافئین ریسک حملات پانیک را افزایش میدهد. شاید ترک کافئین در یکی دو روز اول خیلی سخت و با سردرد همراه باشد، ولی پس از چند روز بهطور ملموس احساس آرامش بیشتری خواهید داشت.
2. منوسدیم گلوتامات
تا به حال برایتان پیش آمده که به یک رستوران چینی دعوت شده باشید و چند ساعت بعد از خوردن غذا دچار سردرد و احساس تنگی در قفسه سینه شوید، یا حتی خوابهای عجیب و غریب ببینید؟ نگران نباشید، غذاهای چینی فاسد نیستند و باعث مسمومیت نمیشوند، اما نوعی ترکیب افزودنی به نام منوسدیم گلوتامات وجود دارد که بهعنوان تقویتکننده طعم غذا در بسیاری از غذاهای آماده و البته رستورانهای آسیایی مورد استفاده قرار میگیرد، اما متاسفانه از جمله دشمنان اصلی مغز است که به ساقه آن حمله کرده و در کار گیرندههای عصبی اختلال ایجاد میکند و حتی میتواند باعث از بین رفتن آنها شود. یادتان باشد دفعه بعد که خواستید از قفسههای فروشگاه غذای آمادهای را بردارید، به برچسب آن دقت کنید؛ وجود عبارتهایی همچون روتئین هیدرولیزشده سویا، یا مخمر اتولیزشده به معنای آن است که این غذا حاوی منوسدیم گلوتامات است و برای داشتن مغز سالم بهتر است بسته را سر جایش برگردانید.
3. غذاهای آماده و فراوریشده
این نوع از مود غذایی باعث تحریک شدید ترشح دوپامین در بدن میشود که بهعنوان انتقالدهنده عصبی «لذت» شناخته میشود و وجود مقادیر زیاد آن در بدن منجر به افزایش هوسهای غذایی میگردد. بنابراین مواد غذایی آماده حاوی مواد نگهدارنده و انواع افزودنیها و طعمدهندههای مصنوعی، تواناییها و عملکردهای شناختی شما را تحتتاثیر قرار میدهند و برای مغز مضر هستند. مقالهای که در سال 2012 در مجله Journal of Clinical Investigation منتشر شد، نشان داد مصرف بیش از حد مواد غذایی پرچرب و آماده به هیپوتالاموس مغز که مسئول تنظیم گرسنگی و تشنگی و ریتم طبیعی بدن است، آسیب میزند.
4. نمک
درباره مضرات این سم سفید زیاد شنیدهاید، اما شاید ندانید که نمک روی روان شما هم اثر منفی میگذارد. نمک در انتقال پیمهای عصبی و ورود و خروج آب به سلول دخالت دارد، اما در حجم زیاد فعالیت انتقالدهندههای عصبی را مختل میکند. نتیجه مطالعاتی که در سال 2011 در مجله Neurobiology of Aging منتشر شد، حاکی از آن بود که افت سلامتی سیستم قلب و عروق به دلیل فعالیت بدنی کم و داشتن رژیم غذایی پُرسدیم، با کاهش سریعتر تواناییهای شناختی مغز در میانسالی و سالمندی مرتبط است.
5. شکر
مگر میشود درباره سلامت مغز و خوراکیهایی که به فرمانده بدن آسیب میزنند، صحبت کنیم، اما حرفی از شکر به میان نیاید. هر بار که سراغ شکرپاش میروید، یا دستتان را دراز میکنید تا یک حبه قند بردارید، یا هر دفعه که شیرینی میخورید، درواقع دارید مغزتان را هدف گلولههای نامرئی قرار میدهید. مطالعات مختلف نشان داده است که استفاده طولانیمدت از قند و شکر آن هم در حجم زیاد، میتواند با مشکلات عصبی و همچنین کاهش حافظه همراه باشد. بالا بودن میزان قند در بدن باعث میشود سلولهای مغزی توانایی کمتری برای استفاده از انسولین جهت تجزیه این قندها داشته باشند و این مسئله بهطور مستقیم بر روند افکار و احساسات ما موثر است.
در سال 2012 نشریه Journal of Physiology مقالهای را منتشر کرد که در آن بر اثرات منفی فروکتوز بر عملکرد مغز و حافظه موشها تاکید شده بود.
منبع: «ماهنامه سرآمد»