هر شب هشت تا 10 ساعت ميخوابيد و هر چقدر استراحت ميکنيد، باز هم احساس خستگي ميکنيد و دائم استرس داريد؟ شايد وقتش شده که علت اين همه خستگي و استرس را بدانید.
پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان: هر شب هشت تا 10 ساعت ميخوابيد، اما همچنان براي بلند شدن از تختخواب بايد با خودتان کلنجار برويد و زمين و زمان را لعنت کنيد؟ هر چقدر استراحت ميکنيد، باز هم احساس خستگي ميکنيد و دائم استرس داريد؟ شايد وقتش شده که علت اين همه خستگي و استرس را در وضعيت هورموني بدنتان پيدا کنيد و ببينيد که درون بدنتان چه خبر است که خودش را با اين علايم نشان ميدهد. در زندگي سريع امروزي در قرن بيستويکم استرس اجتنابناپذير است و اصلا اگر کسي را پيدا کنيد که در زندگياش هيچ نگراني و اضطرابي نداشته باشد، بايد مجسمهاش را از طلا بسازيد و توي موزه بگذاريد. چون جزو گونههاي نادري است که نسلشان سالهاست منقرض شده است! نهتنها سرعت زندگي در عصر حاضر، بلکه تکنولوژي نيز عامل ديگري براي اضطراب است، چون دائما ما را به کانونهاي مختلف استرس مرتبط ميکند و بعيد است در اين روزها بتوانيم ارتباط خودمان را با دنياي مجازي قطع کنيم و دوشاخهها را از برق بکشيم. طبيعي است که اين حجم از استرس روي بدنمان اثر ميگذارد و خودش را با علايم رنگ و وارنگ نشان ميدهد. در همين راستا يکي از آثار مهم استرس مزمن در بدن تغييرات اجتنابناپذير سيستم غددي و هورموني بدن است که خودش را به صورت خستگي آدرنال نشان ميدهد. جالب اينجاست که بسياري از افراد به اين بيماري مبتلا هستند، اما 80 درصدشان حتي از اين موضوع خبر هم ندارند!
خستگی آدرنال چیست؟
آدرنال غدهاي است که دقيقا بالاي کليهها قرار گرفته و نقش مهمي را در تنظيم سيستم هورموني بدن ايفا ميکند، چون سازنده بيش از 50 نوع هورمون مختلف در بدن است که براي حفظ سلامت و عملکرد طبيعي جسممان به آنها وابسته هستيم. با توجه به نقش مهم غده آدرنال در تنظيم سيستم هورموني بدن، اصلا عجيب نيست که اين غده هر چند کوچک سهمي بزرگ و مهم در ايجاد پاسخ استرس در بدن داشته باشد. در شرايط استرس از بخش مرکزي غده آدرنال هورموني غيرحياتي به نام آدرنالين ترشح ميشود تا ما بتوانيم به آن استرس که از محيط به بدنمان وارد شده، پاسخ دهيم. سپس از قشر آدرنال هورمون کورتيزول ترشح ميشود که نهتنها در تنظيم متابوليسم يا سوختوساز پايه بدن سهيم است، بلکه پاسخ ما به استرس را نيز تحتتاثير قرار ميدهد.
حالا همه استرسهايي را در نظر بگيريد که اين سيستم را از تعادل خارج ميکند، بهطوريکه درصد بالايي از افراد دوروبرمان (بهعنوان مثال بر اساس آمار موجود بيش از 80 درصد از آمريکاييها به اين بيماري مبتلا هستند) دچار خستگي آدرنال ميشوند که علت اصلياش استرس مزمن و افزايش ترشح آدرنالين و کورتيزول در بلندمدت است که با علايمي مانند افزايش فشار و قند خون، کاهش قواي ايمني بدن، کاهش شديد انرژي، خستگي، دردهاي جسمي و به هم ريختن وضعيت رواني فرد همراه ميشود. تنها روشي که بهطور قطعي ميتواند سلامت غده آدرنال را نشان دهد، مراجعه به متخصص و معاينه و آزمايشهاي باليني است. اما نشانههايي نيز وجود دارد که ميتواند حاکي از ابتلاي شما به خستگي آدرنال باشد، از جمله:
1. خستگي شديد و نداشتن انرژي براي بيدار شدن از خواب
اگر هشت تا 10 ساعت در طول شب ميخوابيد، اما همچنان احساس خستگي ميکنيد، بايد به خودتان يک امتياز منفي بدهيد. اين ميزان خواب شبانه براي استراحت بدن کافي است و بايد منجر به شادابي و افزايش انرژي براي شروع يک روز جديد شود و در غير اين صورت بايد احتمال ابتلا به خستگي آدرنال را در نظر بگيريد.
2. ميل شديد به خوردن قندها
يکي از آثار جانبي خستگي آدرنال در بدن کاهش قند خون است. وقتي قند پايين ميآيد، هوس ميکنيد که سراغ انواع شيرينيها و قندهاي ساده برويد که اين مسئله باعث افزايش شديد قند خون، ترشح زياد انسولين و دوباره افت قند خون ميشود. افرادي که دائما تحت استرس هستند، با خوردن شيرينيجات بهطور لحظهاي ميتوانند انرژي بيشتري به دست بياورند، ولي اين سيکل معيوب به مرور خستگي را بيشتر و بيشتر ميکند.
3. بدخلقي و تحريکپذيري
همه ما گاهي اوقات کنترلمان را از دست ميدهيم و عصبي ميشويم، ولي اگر نوسانات خلقيتان شديد است و بيش از حد از کوره درميرويد، احتمال ابتلا به خستگي آدرنال در مورد شما قوي است. هورمونهايي که از غده آدرنال ترشح ميشود، به شما کمک ميکنند تا هيجانات عاطفي خود را کنترل کنيد. پس هر عاملي که باعث شود اين هورمونها عملکرد درستي نداشته باشند، شما را عصبي و تحريکپذير ميکنند، درست مثل اينکه در يک شهربازي بزرگ سوار يکي از آن ترنهاي هوايي وحشتناک باشيد که يکدفعه از اوج به پايين سقوط ميکنند!
4. داشتن انرژي زياد در طي شب
در يک بدن سالم هورمون کورتيزول در طول روز افزايش پيدا ميکند و به مرور و با رسيدن به ساعات پاياني روز از مدار آن در بدن کاسته ميشود. اما در افراد مبتلا به خستگي آدرنال سطح اين هورمون عصرها بالاتر است و علايم تشديد ميشود.
5. کاهش ميل جنسي
اگر چند وقتي است که ميلي براي برقراري رابطه با همسرتان نداريد، شايد بد نباشد از نظر ابتلا به خستگي آدرنال بررسي شويد. چون يکي از علايم اصلي اين بيماري کاهش ميل جنسي در زنان و مردان است. علتش هم اين است که در استرس شديد و مزمن توليد هورمونهاي محرک ميل جنسي فدا ميشود تا بدن به سطح بالاتري از هورمونهاي پاسخدهنده استرس برسد.
منبع: «ماهنامه سرآمد»