به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ کارگاه شیوه‌های تعامل با نخبگان و سرآمدان در قرون میانه اسلامی به همت بنیاد نخبگان استان خراسان‌شمالی به صورت مجازی برگزار شد.
در این کارگاه، بهنام‌فر؛ عضو هیئت‌علمی مجتمع آموزش عالی اسفراین گفت: اگر تمدن را در اصطلاح به مجموعة پیچیده‌ای از پدیده‌های اجتماعی حاوی جهات مذهبی، اخلاقی، زیبایی‌شناختی، فنی، علمی و مشترک در همه اعضای یک جامعة وسیع یا چندین جامعه مرتبط با یکدیگر اطلاق کنیم، دوره تمدنی مورد پژوهش در این مقاله، قرن سوم تا ششم هجری است. در همین دوران است که دانشمندان و نخبگان علمی سربرآورده وتمدن اسلامی را رقم زدند.
وی افزود: نخبه واژه‌ای عربی به معنای برگزیده و بهترین است. در فارسی واژه سرآمد و سرآمدان به کار می‌رود. در لاتین نیز از الیت برای این مفهوم آن استفاده می‌کنند.
بهنام‌فر با بیان اینکه نخبگان در گروه‌های اجتماعی مختلف تعریف می‌شوند، ادامه داد: با بررسی آن‌چه بر تمدن جهانی در سال‌های آغازین سدة دوم تا پایان سدة هفتم هجری (مصادف با بخش اعظم قرون‌وسطای اروپا) گذشت به‌روشنی نقش مسلمانان در تکوین دانش جهانی نشان داده می‌شود. نخستين اقدام عملى مسلمانان در توسعه تمدن و علوم، به‌وجود آوردن يك زبان بين‌المللى علمى بود.
وی یادآور شد: از جمله مهمترین نخبگان آن دوران می‌توان به محمد بن موسی‌الخوارزمی، ابوالوفا بوزجانی، ابوالحسن احمد بن ابراهیم اقلیدسی، غیاث‌الدین جمشید کاشانی، خواجه نصیر طوسی، عمر خیام نیشابوری و بهاءالدین محمد بن حسین عاملی اشاره کرد.
بهنام‌فر اضافه کرد: شکل‌گیری بسترهای فکری و اندیشه‌ای که برگرفته شده از نظام فکری اسلام با مبانی آن باشد، تأکید بسیاری بر توجه به علم و دانش دارد.
در ادامة این کارگاه سرفصل‌هایی مانند: تلاش ائمه‌اطهار علیهم‌السلام از جمله امام باقر (علیه‌السلام) و امام صادق (علیه‌السلام)، نظم‌دهی گفتمان فکری و علمی، تأکید بر عقلانیت با توجه به اندیشه‌های شیعی، آشنایی با سرزمین‌های دیگر و استفاده از دانش تمدن‌های همجوار مخصوصاً ایرانی‌ها و انسجام فکری نخبگان و تلاش برای ایجاد گروهی تأثیرگذار و علمی در قرون میانه، تشریح شد.
نقش حاکمان سیاسی و حامیان فعالیت‌های علمی و بسترسازی و ایجاد امکانات، گفتمان حاکم در دوره ای مورد بحث و حکومت‌هایی همچون آل‌بویه، مسئله تعامل نخبگان و سرآمدان با نظام‌های سیاسی، شکل دادن گفتمان غالب نظام سیاسی با تاکید بر علم و دانش، از دیگر سرفصل‌های مورد بحث بود.